Adegem
Vlakbij de grens met het Nederlandse Eede ligt Adegem. In het dialect uitgesproken als Aeijehem.
Dat klinkt als Hanegem, maar het is niet de bron van de familienaam.
Maria De Baets
De verschillende benamingen van Adegem zijn uitgezocht door Maria De Baets.
Zij schreef in 1928 de mooie handgeschreven "Geschiedenis van de Gemeente Adegem Juni - Oogst 1928".
Op pagina 2 vermeldt zij de verschillende benamingen van Adegem en op pagina 3 de oorsprong van de naam.
De vroegste vormen van de naam Adegem zijn Hattingem (840), Addingahim (840) en Attingehem (920).
In latere oorkonden komt o.a. voor: Haeyegem, Hayegem, Ayenghem.
Gem-toponiem
Adegem is één van de 800 gem-toponiemen in westelijk Vlaanderen.
Volgens de laatste inzichten is de structuur van de naam: Ad-inga-hem, vrij vertaald "Huis van Ad".
Adriaan Verhulst heeft de -gem plaatsnamen beschreven in zijn boek Landschap en Landbouw in Middeleeuws Vlaanderen, op pagina 118-119.
Ten tijde van het ontstaan lag Adegem aan de rand van de overstroomde Vlaamse kustvlakte.
Daarom is het nu een van de meest noordelijke plaatsnamen eindigend op -gem.
Familie en wapen van Adegem
Op pagina 12 bespreekt Maria de Baets enkele leden van het oud-adellijk geslacht Van Adegem.
Pagina 13 geeft een beeld van de spraakverwarring met het Waals-Brabantse dorp Edingen over het wapen. Het dorp Adegem heeft immers nooit een wapen gehad.
Van Adegem naar Hanegem
Lange tijd werd gedacht dat Adegem de bron was van de familienaam van Hanegem.
De afstand tussen Adegem en het voorkomensgebied van de eerste naamdragers is kort.
Het is heel verleidelijk om een H voor de A te zetten (hypercorrectie). Dat is dan ook enkele malen gebeurd.
Dat maakt Adegem een voor de hand liggende kandidaat als bron voor de familienaam; anderzijds is er het verschil in uitspraak, met name de letter n in de familienaam.
