| kaart Fricx 1712: links Œudeghien, rechts Wannebecq en Papignies |
Locatie
Haeneghem lag misschien in het noorden van de provincie Henegouwen, net over de huidige taalgrens, bij het dorp Œudeghien.
Schriftelijke bronnen ontbreken, er is slechts één (dubieuze) mondelinge bron, aangevuld met enkele gelijkklinkende familienamen in de buurt van de vermeende locatie.
De precieze locatie is onbekend. De plaats staat niet op de historische kaarten van Fricx (1712) of Villaret (1745-1748 (www.geopunt.be).
Twijfel
Het zou ook gewoon een geval van "verkeerd verstaan" kunnen zijn geweest!.
Als Haeneghem in 1799 nog als "geboorteplaats" werd genoemd, móet er historische informatie over zijn.
Zoniet dan klopt de bron niet en was er geen sprake van een Haeneghem nabij Œudeghien.
| kaart Fricx 1712: links Œudeghien, rechts Wannebecq en Papignies |
Bronnen
1. Valsemunter in Brugge 1799
Valsemunter Joannes Quequin verklaarde bij zijn arrestatie in 1799 te Brugge dat hij was "geboortig van Haeneghem in Jemappe”.
Volgens zijn doopakte is hij 27 december 1766 gedoopt te Œudeghien (provincie Henegouwen, voorheen Jemappe)
In 1815 werd hij veldwachter(!) te Hulste, trouwde daar in 1815 en overleed er in 1829. In de akten staan verwijzingen naar Œudeghien, niet naar Haneghem.
Bij zijn huwelijk in 1815 was hij al weduwnaar. Ook de eerste huwelijksakte (03.05.1791 Gent St. Jacobs) vermeldt Œudeghien als zijn geboorteplaats.
| Jozef van Walleghem, Merckenweerdigste voorvallen en daegelijcksche gevallen. Brugge 1799 |
| (eds. Ronald Engelrelst en Noël Geirnaert). [Niet eerder verschenen], 2016 |
| https://www.dbnl.org/tekst/wall076merc13_01/wall076merc13_01.pdf |
| doopakte uit 1766 van Joannes Quequin te Œudeghien |
2. Wapen met roodgele strepen
De roodgele diagonalen van het wapen “Haneghem” in een wapenboek uit 1567 lijken naar Henegouwen (Huis van Avesnes) te verwijzen.
De Avesnes zijn goed gedocumenteerd. In Henegouwen is geen enkele link gevonden met het wapen dus dit valt redelijkerwijze uit te sluiten.
| wapen Haneghem |
3. De familienaam De Hunenghien
Mogelijk is er een verband met de familienaam De Hunenghien, zeven kilometer verderop in Papignies.
Enkele papieren boeken (Petri 1937, CRTD 1940, Lindemans 1952) noemen een plaats Hunenghien bij het buurdorp Papignies.
Dit is echter niet geheel juist. Enkele personen met de familienaam De Hunenghien (Jehan, Henri, Jakemon) woonden in 1275 ten zuidoosten van Papignies.
Dit blijkt uit het Staten van Goed boek Vieil Rentier d'Audenarde (p295-303) uit 1275 (dossier 24).
Hoewel veel mensen uit het boek op of bij de plaats van hun achternaam woonden, is dit geen bewijs van een plaats Hunenghien bij Papignies.
Het is ook moeilijk te rijmen met het verhaal van de valsemunter die geboren zou zijn in Haeneghem en gedoopt in Œudeghien, 7 km verderop.
Ook taalkundig is de verbastering naar Hanegem, of andersom, niet goed verklaarbaar.
| De Hunenghien bij Papignies |
4. Familienaam Henneghien
Mogelijk is er een verband met de familienaam Henneghien.
Vooral in de omgeving van Frasnes-lez-Buissenal in Henegouwen komt de familienaam Henneghien reeds in 1600 veelvuldig voor [bron: geneanet.org]
Œudeghien ligt halverwege tussen Frasnes-lez-Buissenal in het westen en Papignies in het oosten.
Johan Viroux meldt echter op zijn familienamen-website bij Henneghien:
- Peut-être var. de Hennequin, par attraction de Enghien? (Jean Germain, Jules Herbillon, Dictionnaire des noms de famille en Wallonie et à Bruxelles, éd. Racine, 2007)
- Proven. Enghien. Loc ( EV, Eugene Vroonen (Eugène Vroonen, Dictionnaire étymologique des noms de famille de Belgique II, éd. Dessart, s.d.)
Afstanden
Papignies - Œudeghien 7 km
Papignies - Geraardsbergen 10 km
Papignies - Frasnes-lez-Buissenal 15 km
Papignies - Asse 40 km
Papignies - Retranchement 90 km